Kilka słów o nauce uważności

Drodzy Rodzice,

   Pedagodzy i psycholodzy zwracają uwagę na coraz większe trudności w koncentracji uwagi u dzieci. Z tego powodu Eline Snel. opracowała metodę, którą opisała w książce  pt. „Uważność i spokój żabki”. Prosta metoda pomaga dzieciom odzyskać spokój i uważność, uświadomić sobie, co czuje ciało i jakie pojawiają się w nich emocje. Gdy dzieci wykształcą w sobie umiejętność uważnej obecności, podążą ku pogodniejszej i szczęśliwszej dorosłości.  

  Uważna obserwacja jest sztuką, której można się nauczyć, tak jak gry na instrumencie i uprawiania sportu, ale ten proces wymaga cierpliwości i systematyczności w ćwiczeniu.   Uważności trzeba się uczyć, bo w natłoku docierających do nas bodźców mózg jest przeciążony w dokonywaniu selekcji informacji i przenoszenia ich do pamięci. Jest to trudne dla dorosłych, a co ma powiedzieć dziecko, które chłonie wszystko, jak gąbka. Zadaniem rodziców oraz  wychowawców jest wsparcie dziecka, aby jego rozwój przebiegał jak najbardziej harmonijnie. Jak to zrobić? Wiemy już, że należy maksymalnie ograniczyć dostęp dzieci do ekranów: telefonu, tabletu, komputera i telewizji. Patrząc w ekrany dzieci nie nauczą się komunikacji z innymi, nie rozwijają się społecznie, ludzie przestają im być potrzebni. Siedząc przed ekranami nie rozwijają także umiejętności motorycznych, a właśnie w tym wieku ma to ogromne znaczenie. Przykłady można mnożyć i myślę, że większość dorosłych zdaje sobie z tego sprawę, lecz bezradność, zmęczenie i brak czasu robią swoje.  Pamiętajmy jednak, że obecnie czas spędzony wartościowo ze swoimi dziećmi jest bezcenny. Celem książki nie jest tylko rozrywka, uczy ona zachowania pogody ducha, ciekawości świata i uważności, która pomaga w odkrywaniu piękna w codzienności. Ta książka jest dla tych dzieci, które chcą wyciszyć, skoncentrować i kochać ludzi  oraz otaczającą przyrodę. Symbolem uważności jest tu żabka, co pięknie komponuje się z coraz cieplejszą wiosną.

„Żaba po prostu jest. Siedzi nieruchomo i jest uważna. Niełatwo ją rozproszyć. Widzi wszystko, co się wokół niej dzieje, ale nie reaguje. Pozostaje spokojna i skupiona.”

W „Uważności  żabki” najważniejsze jest zwracanie uwagi na oddech, z czego zwykle nie zdajemy sobie sprawy. Uwaga zaczyna się od dostrzeżenia, że oddychamy. Dlatego też prosimy dzieci, żeby położyły ręce na brzuchu i spróbowały zwrócić uwagę na oddech. Obserwowanie swojego oddechu jest bardzo przydatne np. kiedy czujesz zdenerwowanie, stres albo napięcie. Spokojny oddech pozwala uspokoić ciało i umysł. Zwykle zwracamy uwagę na ciało jak nas coś boli, a przecie odczuwanie tego, co dzieje się w ciele pozwala nam stwierdzić, czego ono potrzebuje np. odpoczynku lub jedzenia. Ponadto ważne jest, by umieć się zatrzymać, każdy ma swój przyciska pauzy.  To „ stop” powinno pojawiąć się w sytuacjach, kiedy np. nie możesz przestać czegoś robić  choć ktoś Cię o to prosił np. grać na tablecie albo kiedy z kimś się kłócisz, kiedy jesz za dużo.

 Kiedy jesteśmy bardzo mali, odkrywamy świat zmysłami: patrzymy, słuchamy, dotykamy, smakujemy, wąchamy. Potem zaczynamy coraz bardziej myśleć niż czuć i za bardzo wszystko i wszystkich oceniamy. W ten sposób często tracimy kontakt z naszymi zmysłami i ciałem, umysł gubi się i już nie wiemy co czujemy.

Pierwszym zmysłem jest dotyk i każdy człowiek go potrzebuje. Nasza skóra jest najważniejszym organem czucia. Dlatego też bawcie z Waszymi dziećmi w masażyki. Na plecach mamy lub taty niech dziecko przebiera szybko palcami od góry do dołu i z powrotem, kilka razy, jak gdyby to były rozbiegane robaczki. Następnie zamieńcie się rolami.  Następnie niech dziecko na plecach rodzica narysuje jakiś obrazek np. słońce lub kwiat, a rodzic ma zgadnąć,  co to jest. Następnie usiądź wygodnie, zamknij oczy i posłuchaj jakie słyszysz dźwięki i skąd one dochodzą.

Gdy wsłuchamy się w świat zewnętrzny, przychodzi czas na świat w nas, a mnóstwo rzeczy dzieje się w nas: myślimy, odczuwamy emocje. Ale to już temat na następne spotkanie.

Podsumowując: często zwracamy uwagę, na to, co nam się nie podoba, czego nam brakuje, a gdybyśmy nauczyli się częściej zwracać uwagę na rzeczy przyjemne, to okazałoby się, że jest ich więcej, niż nam się wydaje. Życzę Wam tego z całego serca.

Iwona Głowacka